Տիեզերական դավաճանություն (մայիս, 2008)

Gospel Translations Armenianյից՝ ազատ հանրագիտարանից

“Մեղքի մեղավորություն”-ը անմիտ արտահայտություն է թվում, որը ոչ մի տեղեկություն չի ավելացնում քննարկվող թեմային: Սակայն, մեղքի մեղավորության մասին խոսելու անհրաժեշտությունը ծառացել է մեր առջև մշակույթի և նույնիսկ եկեղեցու պատճառով, որը նվազեցրել է մեղքի կարևորությունը: Մեր օրերում մեղքը դիտվում է որպես սխալներ գործել կամ սխալ ընտրություն կատարել: Երբ ես քննություն կամ ուղղագրական տեստ եմ հանձնում, եթե ես սխալ եմ թույլ տալիս` ես բաց եմ թողնում ինչ-որ հատուկ խոսք: Մեկ բան է սխալ անելը, մեկ ուրիշ բան է հարևանիս թերթին նայելը և նրա պատասխանները արտագրելը լավ գնահատական ստանալու համար: Այս դեպքում իմ սխալը բարոյական հանցանքի մակարդակին հասավ: Չնայած մեղքը կարող է իր մեջ ներառել պատրաստվելիս անփույթ լինելու պատճառով առաջացած սխալներ, այնուամենայնիվ խաբելու ակտն այն ավելի լուրջ մակարդակի է հասցնում: Մեղքը "սխալ ընտրություն կատարելը" համարելը ճիշտ է, բայց այն նաև մեղմասածություն է, որը կարող է նվազեցնել արարքի խստությունը: Մեղք գործելու որոշումը, իրոք, սխալ որոշում է, բայց մեկ անգամ ևս պետք է նշել, որ այն ավելին է քան սխալը: Այն բարոյական հանցանքի ակտ է:

Իմ Խաչի ճշմարտութունը գրքում ես մի ամբողջ գլուխ եմ տրամադրել մեղքի մեղավորության հասկացողության քննարկման համար: Ես գլուխը սկսել եմ օգտագործելով Բարլետտի հայտնի մեջբերումների վերջին հրատարակությունը ստանալուց հետո իմ լիակատար անվստահության մասին անեկդոտը: Չնայած ես ուրախ էի, որ ստացա այս անվճար թողարկումը, բայց ինձ հուզում էր այն փաստը, թե ինչու ինչ-որ մեկը պետք է ուղարկեր ինձ այս գիրքը: Մինչ ես թերթում էի էջերը, որոնք ընդգրկել էին Էմանուել Կանտի, Արիստոտելի, Թոմաս Աքվինասի և ուրիշների մեջբերումները, ի զարմանս ինձ ես հանդիպեցի իմ մեջբերմանը: Ինձ որոշակիորեն զարմացրեց այն, որ ինձ մեջբերել են այսպիսի հայտնի հավաքածուի մեջ: Ես տարակուսում էի, թե ինչ պիտի ասեի, որ պետք է ընդգրկվեր այսպիսի ծաղկաբանության մեջ, և պատասխանը գտա մեկ պարզ հայտարարության մեջ, որը ինձ էր վերագրվում. "Մեղքը տիեզերական դավաճանություն է": Ինչ ես ի նկատի ունեի այս հայտարարությամբ այն էր, որ նույնիսկ ամենաչնչին մեղքը, որը մարդը գործում է իր Արարչի դեմ, բռնություն է համարվում Նրա սրբության, փառքի և Նրա արդարության դեմ: Ամեն մեղք, կարևոր չէ, թե ինչքան աննշան է թվում այն, ապստամբության ակտ է սուվերեն Աստծո դեմ, ով տիրում և իշխում է մեզ վրա, և որպես այդիսին, մեղքը տիեզերական Թագավորի դեմ դավաճանության ակտ է:

Տիեզերական դավաճանությունը մեղքի հասկացությունը բնութագրող միջոցներից մեկն է, բայց երբ մենք նայում ենք այն միջոցներին , որոնցով Աստվածաշունչը նկարագրում է մեղքը, մենք տեսնում ենք երեքը, որոնք տարբերվում են իրենց կարևորությամբ: Առաջինը` մեղքը պարտք է, երկրորդը` այն թշնամության արտահայտություն է, երրորդը` այն նկարագրվում է որպես ոճռագործություն: Առաջինի դեպքում մենք` մեղավորներս, նկարագրվում ենք որպես պարտապաններ, որոնք չեն կարողանում վճարել իրենց պարտքը: Այստեղ մենք խոսում ենք ոչ թե ֆինանսական, այլ բարոյական պարտքի մասին: Աստված սուվերեն իրավունք ունի իր ստեղծած մարդկանց վրա պարտականություններ դնելու: Երբ մենք չենք կարողանում կատարել այս պարտականությունները, մենք մեր Տիրոջ պարտապաններն ենք դառնում: Այս պարտքը բարոյական պարտականությունների չկատարման արտահայտությունն է:

Երկրորդ միջոցը, որով աստավածաշնչորեն նկարագրված է մեղքը` թշնամության արտահայտությունն է: Այս առումով մեղքը պարզապես չի սահմանափակվում աստվածաշնչյան օրենքը խախտող արտաքին գործողությամբ: Ավելի ճիշտ այն ներկայացնում է ներքին շարժառիթ, շարժառիթ, որը պայմանավորված է տիեզերքի Աստծո դեմ ներհատուկ թշնամությամբ: Եկեղեցում կամ աշխարհում հազվագյուտ է քննարկվում այն, որ Աստվածաշնչյան նկարագրությամբ մարդու անկումը ներառում է մեղադրական ակտ, ըստ որի մենք էությամբ Աստծո թշնամիներն ենք: Նրա հանդեպ մեր ունեցած թշնամության պատճառով մենք նույնիսկ չենք ուզում մտածել Նրա մասին, և այս վերաբերմունքը թշնամության դրսևորումներից մեկն է այն փաստի դեմ, որ Աստված մեզ պատվիրում է հնազանդվել Իր կամքին: Այս թշնամության հասկացության պատճառով է, որ Նոր Կտակարանն այդքան հաճախ մեր փրկագնումը նկարագրում է հաշտեցման տեսանկյունից: Հաշտեցման պայմաններինց մեկն այն է, որ պետք է առնվազն երկու կողմերի միջև ինչ որ նախկին թշնամություն լինի: Այս թշնամանքն այն է, ինչը նախապես ենթադրում էր մեր Միջնորդի` Հիսուս Քրիստոսի փրկագնման աշխատանքը , որ հաղթահարեց թշնամության մեծությունը:

Երրորդ միջոցը, որով Աստվածաշունչը խոսում է մեղքի մասին` օրենքը ոտնահարելն է: Վեստմինստերի համառոտ վարդապետարանը "Ինչ է մեղքը" տասնչորսերորդ հարցին պատասխանում է." Մեղքը օրենքի խախտման ցանկությունն է, կամ օրենքի խախտումը": Այստեղ մենք տեսնում ենք, որ մեղքը նկարագրված է որպես պասիվ և ակտիվ անհնազանդություն: Մենք խոսում ենք գործած և չգործած մեղքերի մասին: Երբ մենք չենք կատարում Աստծո պահաջները, մենք չենք հնազանդվում Նրա կամքին: Բայց մենք մեղավոր ենք ոչ միայն նրա համար, որ ձախողվում ենք կատարելու Աստծո պահանջները, այլ նաև նրա համար, որ ակտիվորեն անում են այն ինչ Աստված արգելում է: Այսպիսով մեղքն Աստծո օրենքի դեմ ոտնձգություն է:

Երբ մարդիկ լրջորեն խախտում են մարդկային օրենքները մենք նրանց արարքների մասին խոսում ենք ոչ միայն պարզապես զանցանքի, այլ` վերջնական վերլուծությունից հետո, որպես հանցագործության: Նույն ձևով մեր ապստամբության և Աստծո օրենքը խախտելու գործողությունները Նրա կողմից դիտվում են ոչ միայն պարզապես որպես զանցանք, այլ մեղսագործություն: Դրանք հանցագործ են իրենց ազդեցությամբ: Եթե մենք մեղքի իրականությանը լրջորեն վերաբերվենք մեր կյանքում, մենք կտեսնենք որ մենք ոճրագործություն ենք կատարում սուրբ Աստծո և Նրա թագավորության դեմ: Մեր ոճրագործությունները արժանիքներ չեն, դրանք արատներ են, և ցանկացած ոտնձգություն սուրբ Աստծո դեմ արատ է համարվում: Մինչև մենք չհասկանանք, թե ով է Աստված, մենք իսկապես չենք հասկանա մեղքի լրջությունը: Քանի որ մենք ապրում են մեղավոր մարդկանց մեջ, որտեղ մարդկային վարքի չափանիշները սահմանվում են մեզ շրջապատող մշակույթի կողմից, մեզ չի հուզում մեր մեղքերի լրջությունը: Մենք, իրոք, անկաշկանդ ենք Սիոնում: Բայց երբ Աստծո բնավորությունը մեզ հայտնի է դառնում և մենք կարողանում ենք չափել մեր գործողությունները ոչ թե հարաբերականորեն ` նայելով մյուս մարդկանց, այլ բացառձակորեն` նայելով Աստծուն, Նրա բնավորությանը և Նրա օրենքին` մենք սկսում ենք հասկանալ մեր արտասովոր ապստամբ բնավորությունը:

Մինչև մենք Աստծոն լրջությամբ չվերաբերվեն, մենք լրջությամբ չենք վերաբերվի մեղքին: Բայց երբ մենք ճանաչենք Աստծո արդար բնավորությունը, մենք հին օրերի սրբերի պես մեր ձեռքերով կփակենք մեր բերանները և փոշու ու մոխրի մեջ կապաշխարենք Նրա առջև: